Trước khi bắt đầu việc báo cáo với mọi người, tôi xin hỏi các vị quan khách ở đây một vấn đề. Xin hỏi: “Trong số các vị ở đây có bao nhiêu người đã từng đưa tiền phong bì cho bác sĩ rồi, xin mời giơ tay?”. “Được rồi, xin mời bỏ tay xuống!”. Thật sự, mỗi lần tôi đến mỗi thành phố, khi hỏi đến vấn đề này đều thấy mọi người tại khán đài giơ tay rất nhiều, trong lòng tôi rất hỗn loạn. Dù đã rất sám hối nhưng tôi cũng rất đau lòng, đồng thời cũng đã kiên định được tôi ở trên bục giảng này nói ra quyết tâm của mình. Chỉ cần trên khán đài vẫn còn một người giơ tay thì tôi sẽ còn ở trên giảng đài mãi mãi nói ra vấn đề này. Xin cảm ơn mọi người!

Tôi đến từ Liêu Ninh, là một bác sĩ khoa nội, làm việc được 18 năm. Tôi đã phải trải qua một khoảng thời gian để phản tỉnh chính mình, bởi vì nhiều năm trước tôi đã nhận tiền phong bì, vả lại tôi còn nhận tiền trích phần trăm và tiền chiết khấu. Thật lòng mà nói, cảm giác đếm tiền khi đó thật sự rất vui sướng, nhưng việc đó khiến tôi tuyệt đối không ngờ tới chính là nó đã đem lại cho tôi những tai họa về sau không thể nghĩ tới, khiến cho cuộc sống của tôi trở nên đau khổ vô cùng.

Tôi còn nhớ lần đầu tiên khi tiếp xúc với sự việc này là vào một buổi chiều, khi đó chỉ có một mình tôi ở trong phòng khám bệnh. Vào lúc này, có một cô đại diện về y dược của Công ty dược phẩm nổi tiếng trên cả nước đến. Sau khi cô bước vào, đã đưa cho tôi một phong bì bên trong là tiền. Cô ấy nói với tôi: “Bác sĩ Trương à! Phiền cô hãy kê toa thuốc công ty chúng tôi sản xuất nhiều. Thuốc của công ty chúng tôi có những gì đang ở bệnh viện của cô, cô nhất định phải kê nhiều loại nhé. Tôi nhất định sẽ không để cô vất vả vô ích đâu, giữa chúng ta có thể nói là đôi bên đều cùng có lợi”. Sau khi tôi nghe cô ấy nói những lời này xong, tôi giở xem phong bì và suy nghĩ: “Cô nghĩ đem một chút tiền này đến mà muốn sai khiến tôi hay sao. Hơn nữa, nếu như tôi vì một chút tiền này mà tôi xảy ra chuyện gì thì không đáng để bỏ công rồi. Cô làm như vậy thì khác nào là hại tôi”.

Lần thứ nhất, thật sự tôi không có nhận, nhưng mà sau khi người này đi về rồi thì tôi bắt đầu động tâm. Tôi nghĩ: “Tại sao lại không nhận, không nhận thì uổng phí, uổng phí thì ai mà không nhận, nhận rồi thì cũng như không nhận”. Sau khi tôi có cách thay đổi suy nghĩ như vậy thì tôi bắt đầu nhận lần thứ nhất, lần thứ hai. Khi mới bắt đầu, bản thân tôi cũng cảm thấy có chút hổ thẹn, có tâm sợ hãi, cảm thấy nhục, lo sợ bất an, trốn trốn tránh tránh, hoang mang lo lắng, cứ phải len lén, nhưng dần về sau thì lại bắt đầu tâm an lý đắc, cảm thấy việc này rất bình thường, là việc mà tôi đáng được. Nhưng mà tôi không biết là khi tôi đưa tay ra lấy những đồng tiền bất chính, bất nghĩa này, trong một khoảnh khắc thì cũng đã trồng xuống một cái nhân ác cho tôi về sau. Tôi cũng là từ một người thiên thần áo trắng lại trở thành một con ma tham lam. Từ đây về sau, khi tôi nhìn thấy bệnh nhân xuất hiện ở trước mặt, tôi đã không còn nhiệt tình đối với bệnh tình của bệnh nhân, thậm chí có lúc có thể nói là lạnh nhạt, thờ ơ khi nhìn thấy bệnh nhân. Trước tiên, tôi sẽ quan sát đánh giá bệnh nhân, xem hành vi, lời nói, cử chỉ, ăn mặc, trang sức của họ, từ đó biết được họ là đi xe đạp tới, ngồi xe buýt tới, hay là lái xe hơi tới. Sau đó, tôi có thể phán đoán ra được thân phận của người bệnh nhân này như thế nào. Tôi đều có thể phán đoán được bạn là nông dân, là công nhân, là ông chủ doanh nghiệp hay là cán bộ nhà nước, và tính ra được có thể kiếm được bao nhiêu từ bệnh nhân này. Tôi cũng từ bệnh nhân này có thể kiếm được bao nhiêu tiền chiết khấu. Khi đó, việc mà tôi suy nghĩ không phải là làm sao để xác định ra phương án chữa trị tốt nhất, mà tôi suy nghĩ chính là làm thế nào để có thể kiếm được nhiều tiền hơn từ trên người của bệnh nhân. Vả lại, lúc đó bản thân tôi cũng không giống như một bác sĩ, tôi cảm thấy bản thân mình giống như là một người thầy coi tướng đoán mạng thì đúng hơn.

Để bệnh nhân tiếp nhận việc này thì tôi đề nghị dùng những loại thuốc nào, giả bộ ra vẻ để nói với bệnh nhân: “Bạn hãy đi tìm loại thuốc này, tìm được thì hãy đến chỗ của tôi. Tôi sẽ viết lên hộp thuốc nói cho bạn cách dùng như thế nào, đề phòng việc bạn sẽ dùng sai”. Tôi sở dĩ làm như vậy hoàn toàn vì trong lòng đã có sự tính toán, xem bệnh nhân này có chấp nhận được hay không loại thuốc mà tôi giới thiệu. Loại thuốc tôi giới thiệu này rốt cuộc thì có đem lại tiền cho tôi không? Những bác sĩ khác mà làm như vậy, phục vụ như vậy là vì có lòng nhân ái, còn tôi làm như vậy hoàn toàn là vì bản thân tôi, vì lợi ích riêng, theo đuổi lợi ích. Có thể nói, giá trị quan của tôi khi đó đã hoàn toàn sai lệch, giá trị tôn nghiêm của việc làm người càng không cần phải nói đến. Lương tri đạo đức của một bác sĩ hoàn toàn mất đi, đã đánh mất chính mình khi lợi ích ở ngay trước mắt, mất đi ranh giới đạo đức làm người. Khi đó, đạo đức của tôi giảm nhỏ xuống bằng với cái hộp thuốc mà tôi giới thiệu cho bệnh nhân để lấy chiết khấu. Bây giờ tôi nghĩ lại cảm thấy mình khi xưa thật là đáng chê cười, đáng ghét và xấu hổ, cũng thật đáng thương.

Hôm nay, tôi có đem đến một số tài liệu, là một số tuyên ngôn của y bác sĩ. Mỗi người theo ngành y như chúng tôi, khi ở cương vị là y bác sĩ thì chúng tôi phải tuyên đọc bài tuyên ngôn này. Bây giờ xin mọi người cho phép tôi đọc ra cho tất cả được nghe.

Tuyên ngôn của thầy thuốc

“Kể từ ngày được phê chuẩn cấp phép làm công việc trong ngành y thì phải cống hiến cả đời mình cho chủ nghĩa nhân đạo. Đối với Ân sư phải bày tỏ lòng cảm tạ và tôn kính. Phải dùng lương tâm và sự tôn nghiêm để theo đuổi công việc thực tiễn y học, phải đem sức khỏe và sinh mạng làm thành mối quan tâm hàng đầu, giữ gìn bảo vệ truyền thống vinh dự và cao cả của chức nghiệp ngành y. Đối với nhân loại, kể cả là thai nhi cũng phải dành cho họ sự tôn nghiêm chí cao vô thượng nhất. Bất luận là ở trong hoàn cảnh áp lực như thế nào cũng không thể lạm dụng tri thức của mình mà làm trái nhân đạo”.

Trước đây, chúng tôi cũng đã tuyên đọc qua lời tuyên ngôn này, nhưng tôi cho rằng đó chỉ là một hình thức, chỉ là một khẩu hiệu sáo rỗng, chẳng có liên quan gì đến mỗi người chúng tôi. Liên hệ thực tại thì tôi chưa bao giờ suy nghĩ qua phần tuyên ngôn của ngành thuốc này hàm chứa nội dung bên trong là những gì?

Sau khi tôi bắt đầu đi các buổi luận đàm văn hóa truyền thống, mỗi khi tôi ở trên giảng đài, mỗi khi tôi tuyên đọc bài tuyên ngôn này, tôi mới hiểu được vì sao người ta gọi là thiên thần áo trắng. Đó là một cách xưng hô tốt đẹp và thánh thiện nhất trên thế gian này dành cho nghề nghiệp của chúng tôi, cũng chính bởi vì công việc này là một nghề nghiệp thiêng liêng nhất, vĩ đại nhất, thánh thiện nhất, bất khả xâm phạm nhất, không thể bôi nhọ nhất của nhân loại. Bản thân tôi y chiếu theo những điều đã nói trong tuyên ngôn thì tôi không làm được điều nào. Thật sự là ngồi ở chỗ này tôi cảm thấy đạo đức chưa đủ xứng đáng, thật sự rất lấy làm hổ thẹn. Tôi hổ thẹn đối với việc xưng hô. Thời xưa, chúng ta có rất nhiều bậc thầy y thuật đều được ca ngợi y đức. Từ rất sớm đã nói cho chúng ta: “Y đức là gốc của y học”. Một người bác sĩ nếu như bạn không có y đức tốt làm gốc thì cho dù bạn có được kỹ thuật chữa trị tốt hơn, y thuật có cao siêu hơn đi nữa thì bạn cũng không thể được gọi là một bác sĩ tốt. Bởi vì đạo đức là gốc, tiền tài là ngọn, bất luận bạn làm ngành nghề gì, bạn làm chức vụ gì thì đức cũng là gốc, là nền tảng cho việc làm người của bạn.

Tiếp theo tôi nói đến một việc khác.

Có thể nói, mỗi lần tôi ở trên giảng đài, khi nói đến vấn đề này thì trong lòng tôi đều cảm thấy không giữ được bình tĩnh. Bởi vì tôi đã vì sự việc này mà cả đời cảm thấy cắn rứt lương tâm, đời này kiếp này tôi cũng không có cơ hội nào để bù đắp lại được. Năm xưa, tôi đã nhận một phong bì như thế này. Đó là một bệnh nhân bệnh tình rất nặng phải gắn máy trợ tim, mức độ suy tim rất nặng, bất kỳ vấn đề gì cũng có thể khiến bệnh tình nặng hơn và cướp mất đi sinh mạng của anh ấy. Bởi vì tôi phụ trách điều trị anh bệnh nhân này, đối với các vấn đề của anh tôi cũng hiểu biết. Gia đình anh bởi vì anh bị căn bệnh này cộng thêm chi phí thuốc men vô cùng đắt đỏ, người vợ của anh cũng không thể nào gánh vác nổi gia đình, đành bỏ nhà ra đi để lại một gia đình đổ nát. Nhà còn có một người mẹ già và một đứa trẻ đang đi học, cuộc sống của cả nhà chỉ biết nương dựa vào một mình anh, sống dựa vào đồng lương ít ỏi của anh. Có một hôm, khi tôi trực ca đêm, bệnh tình của anh đột nhiên trở nặng. Tình hình khi đó rất nguy kịch, thật sự ở ranh giới sanh tử. Tôi và cô y tá đã dùng hết sức để cấp cứu. Trải qua một đêm nỗ lực đã cứu anh trở về từ cõi chết. Hai ngày sau đó, cũng trong lúc không có ai, anh đến tìm tôi, đưa cho tôi một phong bì. Anh nói: “Bác sĩ Trương à! Mạng của tôi có thể nói đang nằm trong tay của bác sĩ, xin cô hãy cố gắng để cho tôi được sống thêm. Tôi sống thêm được một ngày thì đơn vị của tôi còn trả cho tôi được thêm một ngày lương, có thể giúp đỡ thêm cho gia đình, phiền cô hãy cố giúp cho!”. Lúc đó bản thân tôi lại không thấy động chút lòng trắc ẩn nào, không động một chút lòng thương xót nào. Tôi mê đắm tiền, một phong bì như vậy mà tôi cũng nhận cho được. Người bệnh nhân này cuối cùng vì bệnh tình trở nặng đã qua đời.

Sau khi tôi học tập văn hóa truyền thống, rất nhiều lần tôi tự hỏi mình: “Nếu như năm xưa người bệnh nhân này là anh chị em của tôi, là anh ruột của tôi, thì số tiền này tôi có lấy hay không, phong bì này có nhận hay không?”. Trong “Đệ Tử Quy” đã nói: “Việc chú bác như việc cha, việc anh họ như anh ruột”, “Phàm là người đều yêu thương”. Đặt mình vào hoàn cảnh người khác, tôi có thể nào đành lòng nhận những đồng tiền như vậy chứ, đành lòng nhận đồng tiền mất lương tâm vậy chứ? Nói đến đây, thật sự là năm xưa nhân tính của bản thân tôi thật sự hoàn toàn đã sai lệch, đã bị tiền tài vật chất che mờ cả hai mắt. Ánh sáng vốn thiện của tự tánh giống như đã bị khói nhà bếp đã bám vào bóng đèn che mờ ánh sáng, không thể sáng ra được.

Sau khi tôi học về văn hóa truyền thống, có một lần tôi đã hỏi qua một người bạn cũng đã từng đưa tiền phong bì cho bác sĩ. Tôi hỏi: “Anh đã cam tâm tình nguyện đem số tiền đó để đưa cho người ta sao?”. Anh nói: “Bác sĩ Trương à! Có ai mà cam tâm tình nguyện chứ! Chúng tôi đều không cam tâm tình nguyện, còn cảm thấy hận nữa”. Tôi nói tiếp: “Vậy thì tại sao anh lại đưa tiền”. Anh nói: “Chúng tôi đưa tiền là để mua lương tâm của người làm bác sĩ, chúng tôi không thể đánh cược mạng sống của mình với bác sĩ được. Tôi chỉ cần cái mạng này của tôi được sống khỏe mạnh. Tôi bỏ tiền ra là để mua sự bình an”. Anh nói anh đưa tiền là để mua lương tâm của bác sĩ. Sau khi anh nói xong thì tôi lập tức cảm thấy điều gì? Chúng tôi nhận tiền phong bì đó đều là để bán lương tâm của chúng tôi, lương tâm của chúng tôi là dùng để bán lấy tiền. Nghĩ đến chỗ này, tôi cảm thấy chính mình năm xưa thật sự là đau lòng, thật khiến cho người ta cảm thấy xấu hổ. Đến mức độ này thì thật sự là không có nhân tính.

Có một vị thầy văn hóa truyền thống nói: “Có một số người hiện tại đang làm bác sĩ thật sự là to gan làm loạn, phát điên hết rồi! Các vị là người thông minh, làm sao lại dám chiếm tiền của bệnh nhân, lại làm những việc hồ đồ như vậy. Tiền mà bệnh nhân đến bệnh viện khám thì các vị có biết đó là tiền gì hay không? Là đồng tiền đổ mồ hôi sôi nước mắt mà có được. Có khi là số tiền người ta phải bán nhà, bán đất, bán máu để lấy tiền chữa trị. Các vị cả gan lợi dụng bệnh nhân mong cầu sức khỏe, mong cứu vớt mạng sống mà ra tay kiếm tiền. Các vị thật sự là muốn tiền chứ không muốn mạng, vậy thì mạng của các vị sẽ được tốt hay sao?”.

Thật sự giống như vị thầy đó đã nói, năm xưa tôi đã trồng xuống hạt giống ác, tiếp nối nhau kết thành quả ác, từng cái từng cái một tìm đến tôi. Sau khi tôi nhận được những đồng tiền bất hạnh này thì đã gặp phải tai họa gì, bây giờ tôi cũng xin kể cho mọi người nghe.

Thứ nhất, bị mất tài sản.

Tai họa đầu tiên tôi gặp là một vụ cướp giật.

Một hôm, tôi đem theo một giỏ tiền mặt ra ngoài để làm một số việc, bởi vì đang cần một lượng lớn tiền mặt. Từ trên lầu đi xuống, không đến hai - ba phút thì đã bị một người đi từ phía sau cướp lấy túi xách của tôi chạy đi. Mắt nhìn theo giỏ tiền đang biến mất, tôi thật sự là kêu trời cũng không nghe, kêu đất cũng không biết, bởi vì không có một ai. Khi đó tôi đành bó tay, rất là tiếc nhưng cũng không có cách nào. Khi đó tôi vẫn không hiểu, chỉ cảm thấy mình sao mà xui xẻo quá, tại sao mình không may mắn, tại sao mình lại gặp sự việc như vậy chứ. “Bao nhiêu là người sao không cướp lại cướp của mình, chẳng lẽ nó biết trong giỏ mình có tiền hay sao”, tôi cứ ở đó kêu ca sự bất bình của mình.

Sau đó không lâu, người ta không cướp tiền của tôi ở trên phố mà bắt đầu vào nhà tôi trộm đồ. Lúc đó, trong nhà tôi cũng đang cần làm một số việc cho nên trong nhà để rất nhiều tiền mặt. Số tiền này đã bị trộm lấy hết toàn bộ, vả lại còn lấy luôn tất cả những thứ quý giá trong nhà, vơ vét hết sạch không chừa lại một cái gì cho tôi.

Tôi đã đi báo án công an, lúc đó vẫn còn một tia hy vọng việc phá án cũng có thể tìm lại được một số đồ gì đó, nhiều ít gì cũng góp phần giảm nhẹ sự tổn thất. Trong lòng tôi vẫn còn giữ được một chút cân bằng như vậy, nhưng mà rốt cuộc cũng chẳng có một cây kim cọng chỉ hay một xu tiền nào tìm lại được. Cuối cùng tôi đi tìm người điều tra viên, tôi nói: “Các vị có phải là làm việc không hết mình hay không? Các vị vẫn chưa điều tra cho rõ ràng mà, vì sao người ta còn tìm lại được mà nhà tôi thì cái gì cũng không tìm lại được vậy?”. Họ nói: “Chúng tôi đã điều tra kỹ lắm rồi, quả thực là không có cái gì của nhà cô”. Lúc đó tôi cũng thỉnh cầu ở bên ngoài, không biết nguyên nhân là ở đâu. Sau khi học văn hóa truyền thống thì tôi mới hiểu được: “Đó vốn là những thứ không phải của tôi thì nó làm sao có thể trở lại với tôi được, nếu như nó còn quay trở lại thì vẫn còn thiên lý nữa hay sao”.

Qua sự tường thuật lại vừa rồi của tôi, mọi người đại khái cũng có được sự phán đoán đối với tôi. Tôi là một con người tràn đầy lòng tham muốn, tham không biết chán đối với tiền bạc. Bởi vì tôi không hiểu “phụ nữ thì phải hiền thục, phải nên giúp chồng dạy con, tôi không biết phải như vậy. Tôi chỉ cảm thấy mình giỏi không thua kém đấng nam nhi nào”. Quả thực khi đó chồng tôi cũng đã đem lại cho tôi cuộc sống rất tốt, đầy đủ tiện nghi, nhưng tôi không hài lòng, không tuân giữ bổn phận của một người phụ nữ. Tôi nghĩ tôi giỏi, có thể kiếm tiền, bạn làm được thì tôi cũng làm được. Tôi nhìn thấy rất nhiều bạn bè xung quanh tôi đều đầu tư kiếm tiền, tôi nghĩ tôi cũng làm được, thế là bắt đầu đem tiền đi đầu tư. Rốt cuộc tôi đầu tư cái gì thì thất bại cái đó, lỗ vốn đến mức không thu hồi lại được. Tôi có được đức hạnh gì mà có thể có được cái phước báo đó chứ? Vả lại, những sự việc bị người ta cướp, bị người ta lừa, bị người ta trộm, trong lòng tôi tràn đầy nỗi u ám, cảm giác lo sợ cứ canh cánh thường xuyên xuất hiện. Ban ngày tôi nhìn thấy ai tôi cũng cảm giác đó là kẻ cướp, ban đêm mà nhìn thấy ai cũng cảm giác người đó giống như kẻ trộm, muốn trộm đồ trong nhà của mình. Vả lại, khi ai nhắc đến tiền thì tôi cảm giác như người đó sắp lừa gạt tôi. Cứ như vậy bạn nói xem, tôi lấy những đồng tiền này thì tôi có thể sống được những ngày tháng ung dung được hay không? Từ đó bạn có cảm giác gì vậy? Hễ bạn dùng bất kỳ thủ đoạn nào để có được những đồng tiền bất chính thì tuyệt đối bạn sẽ không thể nào tâm an lý đắc để mà hưởng thụ, vả lại còn bị người khác tìm cách chiếm lấy, bị người ta lừa gạt. Tôi cuối cùng còn lại là điều gì? Là sự nơm nớp lo sợ, những ngày tháng khiếp sợ, không có một ngày tốt đẹp nào.